ЛЗ ритеалитикс: Време е за „извоз“ на минимаркетите

Со растечкиот тренд на купување во продавниците во близина се поставува прашањето кој од трговците го има тоа што е неопходно за да го изгради првото паневропско минимаркет-царство?

Пишува: Даниел Јохансон, малопродажен аналитичар во „ЛЗ ритеалитикс“

Минимаркетите се форматите што најмалку се „извезуваат“ во Европа. Досега најголем број меѓународни трговци ги претпочитаа дисконтните продавници и хипермаркетите за својата експанзија во странство поради поголемиот поврат на инвестицијата и помалите ризици што овие формати ги имаат. Така, само неколку трговци, како што се француски „Карфур“, канадски „Куш-тар“ и „Шпар“ – Јужна Африка, ризикуваат со минимаркети на пазари далеку од домот.

Во секој случај, минимаркетите имаат многу предности како следен најголем канал за извоз. Кога се одлучуваат за купување во помали продавници, потрошувачите очекуваат сè поконкурентни цени, технологија за помош на купувачите, услуги „клик & колект“, софистицирана понуда на храна и високо приспособен, флексибилен асортиман. Тоа отвора нови можности за трговците да создадат синергија на концептот минимаркет на пазарите.

За годинава се прогнозира дека само 12,5 милијарди евра од продажба ќе бидат генерирани далеку од домашните пазари на кои работат трговците што имаат минимаркети, што е помалку од 10% од сите канали (графикон 1).

Со растечкиот тренд на купување во продавниците во близина се поставува прашањето кој од трговците го има тоа што е неопходно за да го изгради првото паневропско минимаркет-царство?

Парадигмата близина

Сепак најпрвин, важно е да се разгледа зошто трговците досега беа неодлучни кога станува збор за извоз на помалите формати. За нивната неодлучност најмногу придонел факторот „најголем ефект за своите пари“. Проширувањето, во најголем дел преку дисконтните продавници и хипермаркети, им овозможува на меѓународните трговци да ги засилат куповните капацитети, логистиката и стандардизираниот концепт на повеќе различни пазари.

Локалната втемеленост, регионалните производи и близината до купувачите традиционално се главните причини за купување во одреден канал, а за мултинационалните трговци е тешко да го постигнат тоа, тешко им е да бидат подобри од локалните трговци.

Во секој случај, ова статус кво се менува, но со различно темпо на различни пазари. Урбанизацијата и консолидацијата ги фаворизираат помалите формати, додека непрехранбените производи сè повеќе се купуваат преку интернет наместо во хипермаркетите и во трговските центри. Слободното време никогаш досега не било толку ценето, што доведе до барање за отворање минимаркети кои нудат нешто повеќе од обично купување.

Првиот минимаркет-император

Кој ќе биде првиот што ќе ја види оваа можност? За да одговориме на тоа, ајде да фрлиме поглед на моментално најголемите извозници на минимаркети во Европа (графикон 2).

Меѓу нив се и некои од најголемите европски трговци, вклучувајќи ги „Карфур“, „Ошан“ и „Ахолд Делез“, за кои се прогнозира дека ќе достигнат пристојна стапка на пораст преку своите моментални релативно мали минимаркет-операции на странските пазари. Дополнително, се очекува дека овие трговци ќе влезат и на нови пазари.

„Куш-тар“, „Шпар“ – Јужна Африка и „Рајтангрупен“ (франшиза на „7-елевен“) исто така се стремат за влез на нови пазари, првенствено преку своите франшизни концепти. Графиконот 2 не го прикажува само прегледот на раните двигатели, туку и недостигот од водечки паневропски минимаркет-играч. Тоа остава многубројни можности за активните спречувачи бргу да ја стекнат (или прошират) водечката позиција на теренот преку влез на нови пазари.

Некои од споменатите трговци веројатно ќе бидат меѓу тие спречувачи, како и операторите со минимаркети, што се стремат кон високи продажни количества на своите домашни пазари. Трговците од Русија, Полска и од Велика Британија – трите најголеми пазари за продажба во минимаркети – доминираат во 15. најдобро рангирани европски оператори со минимаркети.

Во секој случај, руските и полските гигантски локално приспособени продавници не се баш погодни за извоз како модерните концепти на британските и на француските играчи. „Карфур“, „Теско“ и „Ошан“ веќе стекнаа предност, како што ќе може да прочитате во продолжение на текстов, а искуството што првите два споменати трговци го носат од матичните пазари ќе ги направи главни играчи што треба да се анализираат (графикон 3).

Јаз до модерниот погоден (convenience) концепт

Графиконот 4 покажува дека за повеќе од половина европски земји се прогнозира оти стапките на пораст на минимаркетите ќе бидат побавни во споредба со соодветниот малопродажен пазар во целина.

Тоа укажува на неуспешноста на концептот маалски продавници. И веќе докажаните играчи не успеваат да ги задоволат промените на потребите на купувачите што ги споменавме претходно. Наследената побарувачка од овие продавници во соседството и понудата на франшизни решенија се два ветувачки начини за пораст на модерниот погоден (convenience) концепт.