Словенија: Истакнати идните предизвици на млечниот сектор

Долгорочниот успех на млечниот сектор зависи од големите и средните развојно ориентирани фарми, меѓу другото, потенцираа учесниците на конференцијата за млечни производи што ја организира Комората на земјоделски и прехранбени компании во Словенија.

Тие, исто така, осврнаа внимание на важноста на одржливиот развој, кој ќе и овозможи на индустријата да опстане на долг рок. 

Како што соопштија по настанот од Комората на земјоделски и прехранбени компании, која работи под покровителство на Стопанската комора на Словенија, засегнатите страни на конференцијата истакнаа дека одржливиот развој во индустријата значи воведување зелени технологии, одговорно земјоделство, благосостојба на животните и задоволството на вработените.

Тие, исто така, заклучија дека климатските промени имаат големо влијание врз производството на сточна храна, производството на млеко и неговата преработка, што влијае на продуктивноста и конкурентноста на индустријата. Интензивното сточарство е придружено и со построги барања за благосостојба на животните. Според учесниците на конференцијата, одржувањето на производството на млеко во Словенија станува се поголем предизвик, бидејќи некои фарми го напуштаат краварството, а се зголемува и ценовната чувствителност на потрошувачите. Се менуваат и трендовите во исхраната, кои вклучуваат замени за млеко и млечни производи.

Директорката на Комората на земјоделски и прехранбени компании Татјана Загорц го истакна значењето на млечниот сектор во Словенија. Меѓу клучните предизвици со кои се соочуваат земјоделството и прехранбената индустрија, таа го истакна обезбедувањето конкурентно деловно опкружување, недостигот на работна сила, дигитализацијата, автоматизацијата, одржливите системи за храна и зелената транзиција.

Во Словенија годишно се произведуваат околу 622.000 тони кравјо млеко. Од нив, 63 отсто откупуваат словенечките млекарници за понатамошна преработка, 29 отсто од млекото се извезува, а остатокот се користи за добиточна храна, потрошувачка и преработка на фармите. Според податоците на централната база на податоци, бројот на фарми со молзни крави во 2022 година бил околу 5.000, што е за околу четири отсто помалку од претходната година.

Според директорот на „Љубљанске млекар“ Томаж Жнидарич, основата на долгорочниот развој на млечниот сектор се средни и големи развојно ориентирани сточарски фарми, успешни преработувачки компании кои се способни да генерираат профит и стабилни трговци кои на потрошувачот му нудат високо -квалитетни млечни производи од домашни млекарници.

„За жал, во Словенија целото внимание беше насочено само кон цените на полиците. Проблемот е и на страната на стимулации, бидејќи млечниот сектор досега не се сметаше за приоритет во стратешките документи, што значеше и помал пристап до извори на финансирање, и покрај потребата за поголема ефикасност преку дигитализација и автоматизација и зголемување на барањата од благосостојбата на животните до одржливо пакување“, ја истакна ситуацијата.

Јоже Вербич од Одделението за сточарство при Земјоделскиот институт ги презентираше трендовите и можностите за натамошно намалување на стакленички гасови во производството на млеко. Новите анализи докажуваат дека сточарството не е една од најважните причинители за климатските промени. Во Словенија сточарството учествува со само 2,7 отсто во вкупните емисии на стакленички гасови, а земјоделството со 5,6 отсто. Позитивни ефекти има и словенечкото сточарство поради зачувувањето на пасиштата, рече тој.

Раководителот на Националниот центар за благосостојба на животните при Љубљанскиот ветеринарен факултет, Ожбалт Подпечан, истакна дека благосостојбата на животните е важна и во производството на млеко, што може да се подобри покрај постојните законски барања и соодветно да се претстави пред потрошувачот.